Od jakiegoś czasu lekarze alarmują – zdrowie psychiczne Polaków ulega coraz większemu pogorszeniu. Dlaczego tak się dzieje? Czy to pokłosie pandemii koronawirusa? A może wpływ na to ma rosnąca inflacja, a w konsekwencji podwyżki cen energii, gazu, paliwa i żywności? Czy w związku z pogarszającym się stanem psychicznym mieszkańców naszego kraju rośnie zapotrzebowanie na leki psychotropowe? Sprawdziliśmy, jak temat złej kondycji psychicznej oraz depresji wśród Polaków prezentuje się w przestrzeni mediów społecznościowych.
Stan psychiczny Polaków jest coraz gorszy – powody
Badanie ankietowe, które w październiku 2020 roku przeprowadzili Instytut LB Medical oraz SW Research, ujawnia powody pogarszania się kondycji psychicznej Polaków. Sonda, w której wzięło udział 1046 respondentów, jasno i wyraźnie pokazuje, że co drugi mieszkaniec naszego kraju w ciągu ostatnich 2 lat miał obniżony nastrój trwający dłużej niż kilka dni.
Co dokładnie ma wpływ na pogarszające się zdrowie psychiczne Polaków? Z badania wynika, że są to:
- sytuacja finansowa — aż 66 proc. ankietowanych zaznaczyło, że ma to wysoki lub decydujący wpływ
- sytuacja w domu, relacje z bliskimi — tak zadeklarowało 63 proc. badanych
- problemy najbliższych — ta opcja pojawiła się wśród 62 proc. odpowiedzi respondentów
- zdrowie — tak odpowiedziało 61 proc. ankietowanych
- sytuacja w pracy — to powód ważny dla 60 proc. biorących udział w badaniu
- relacje z przyjaciółmi, znajomymi — takiej odpowiedzi udzieliło 54 proc. badanych
- sytuacja epidemiczna związana z COVID-19 — to deklaracja 50 proc. respondentów
- sytuacja na rynku pracy — tę opcję zaznaczyło 46 proc. osób
Jak widać, koronawirus nie jest wcale głównym powodem pogarszającej się kondycji psychicznej Polaków. Według ankietowanych największy wpływ ma na to sytuacja finansowa.
Zdrowie psychiczne Polaków pogarsza się przez inflację?
Badanie przeprowadzone przez UCE RESEARCH i platformę ePsycholodzy.pl pokazuje, że stan psychiczny mieszkańców naszego kraju pogarsza się właśnie w związku z rosnącą inflacją. Z III edycji badania, w którym udział wzięło 1065 Polaków w wieku 18-80 lat wynika, że:
- w związku z rosnącą inflacją aż 50,9 proc. ankietowanych obserwuje u siebie pogorszenie stanu psychicznego oraz samopoczucia,
- w porównaniu do badania przeprowadzonego pod koniec lipca (II edycja), wyniki te były niższe, tj. tylko 43,7 proc. respondentów zauważało u siebie objawy pogorszenia kondycji psychicznej w związku z wysoką inflacją.
Wyraźnie widać więc, że skala tego zjawiska narasta.
Czy to już depresja? Objawy pogarszającego się zdrowia psychicznego
Jakie objawy, świadczące o pogarszaniu się kondycji psychicznej w związku z inflacją, wskazali respondenci biorący udział w badaniu przeprowadzonym przez UCE RESEARCH i platformę ePsycholodzy.pl? Były to:
- częstsze uczucie niepokoju – tak zadeklarowało 60 proc. ankietowanych Polaków,
- obniżenie nastroju – na tę opcję postawiło 55,2 proc. badanych,
- stres – takiej odpowiedzi udzieliło 41,3 proc. respondentów,
- lęk – ta opcja pojawiła się wśród 35,2 proc. osób biorących udział w badaniu,
- zaburzenia snu – na to skarżyło się 19,6 proc. ankietowanych,
- problemy z motywacją – tak zadeklarowało 18,5 proc. badanych.
Depresja – ile mówi się o tym w sieci?
Zdrowie psychiczne Polaków – dynamika dyskusji na temat depresji
Poniższy wykres obrazuje, jak wyglądała dyskusja w sieci w 2022 roku i w pierwszym okresie 2023 roku na temat depresji w całym polskojęzycznym internecie. Aktywność badanego tematu jest mniej więcej stała, z okresowymi, zauważalnymi wzrostami (m.in. w styczniu, w związku z tzw. Blue Monday – najbardziej depresyjnym dniem w roku). Uwagę internautów przykuwały też głośne sprawy ze świata show businessu.
Depresja – główne problemy i obawy Polaków
Na poniższym wykresie zaprezentowano dane dot. głównych problemów i/lub obaw Polaków, obecnych w szerszej dyskusji na temat depresji. W styczniu oraz w lutym 2022 roku depresja pojawiała się najczęściej w kontekście epidemii koronawirusa. Obecnie nie jest to już taki problem dla Polaków. W to miejsce weszły obawy o utratę pracy oraz te związane z inflacją i wojną na Ukrainie.
Dyskusje na temat depresji – najpopularniejsze profile na Facebooku
Zdrowie psychiczne Polaków. Konteksty wypowiedzi dotyczące objawów depresji
Poniższe zestawienie obrazuje najczęściej pojawiające się konteksty tematyczne w związku z dyskusją na temat depresji w 2022 roku. Najczęściej wskazywano na objawy złego samopoczucia.
Leki na depresję – ile mówiło się o nich w sieci?
Zdrowie psychiczne Polaków – dynamika dyskusji na temat leków na depresję
Leki na depresję w przestrzeni medialnej zaistniały głównie ze względu na głośne sprawy, niezwiązane z badanym tematem, w których stanowiły jeden z wątków dyskusji. Zainteresowanie budziły też przypadki kuracji farmakologicznej widoczne w świecie show businessu. W ostatnim czasie do znacznego wzrostu popularności tematu przyczyniła się z kolei wypowiedź Beaty Pawlikowskiej na temat tych leków. Wcześniej sporo komentarzy wygenerowała też informacja o depresji dziennikarza Piotra Kraśki.
Dyskusja dotycząca leków psychotropowych – wzmianki oraz interakcje
Największy widoczny wzrost zaangażowania odnotowano w obrębie tematu wypowiedzi Beaty Pawlikowskiej na temat środków na depresję. Podwyższone zainteresowanie widoczne było także w okresie medialnej aktywności tematu Światowego Dnia Walki z Depresją, czy też w kontekście spraw, gdzie omawiane leki stanowiły tło do szerszego kontekstu sprawy.
Zdrowie psychiczne Polaków. Nastroje w sieci w kontekście leków na depresję
Wykres przedstawia wartości procentowe dla wpisów sklasyfikowanych jako prezentujących nastroje pozytywne lub negatywne, a także dla wskaźnika pobudzenia emocjonalnego (rozumiany jako możliwość wystąpienia bezwarunkowej reakcji emocjonalnej użytkownika na dany komunikat). W analizowanym okresie negatywne emocje dominowały. Pobudzenie emocjonalne, czyli siła używanego języka w rozmowach internautów, przekraczała często poziom 55%, czyli średnią.
Leki psychotropowe – podsumowanie
Leki na depresję – konteksty w dyskusji w sieci
Na poniższym wykresie zestawiono szczegółowe konteksty dotyczące poszczególnych leków (nazw handlowych) i/lub substancji czynnych, obecnych w szerszej, ogólnej dyskusji odnośnie leków na depresję.
Leki psychotropowe – zainteresowanie w wyszukiwarce Google
W zestawieniu ujęto pięć najczęściej wyszukiwanych przez użytkowników sieci nazw leków na depresję w wyszukiwarce Google.
Zdrowie psychiczne Polaków. Konteksty wypowiedzi dotyczące leków
